بار کج به منزل نمی رسد

بار کج به منزل نمی رسد

راستی ودرستی از خصائص بسیار عالی انسان است که زندگی دنیا و آخرت انسان را با خیر و سعادت همراه می کند. تاریخ نشان داده است که دروغ چه زندگیها را به تباهی کشیده است. وقتی انسا ن اساس زندگی را برپایه کجی و ناراستی قرار دهد سرانجام در همین دنیا علاوه بر عقوبت اخروی سزای خود را خواهد دید. اینست که می گویند بار کج به منزل نمی رسد. دیده اید که در قدیم بار را بر پشت چهارپا قرار می دادند. اگر از ابتدا بار کج بود هنوز بار به مقصد نرسیده می افتاد. این ضرب المثل در جائی که درستی و راستی نباشد و کسی بخواهد با دروغ مثلا یک زندگی را شروع کند بکار می رود ادامه بده....

زمینه پیدایش

یکی از شاهزادگانی که به سعدی شیرازی ارادت داشت، محرمانه از شاهزاده خانم خویش به وی شکایت کرد که همه ساله برای من سه قلوی دختر می‌آورد و از او علاج خواست. سعدی راه‌حلی نشان داد که شاهزاده خانم را سخت برآشفته ساخت و فرمان داد او را از شهر اخراج کنند. شیخ بار سفر بست و زاد و توشه سفر را در یکتای خورجین و تای دیگر را خالی گذاشت. آن‌گاه خورجین را روی الاغ انداخت، ولی از هر طرف که خورجین را می‌انداخت، آن طرفی که پر بود، سنگینی می‌کرد و به زمین می‌افتاد. شاهزاده خانم که از پنجره قصر این ماجرا را می‌نگریست، به سعدی بانگ زد و گفت: بار کج به منزل نمی‌رسد. چرا وسایلت را مساوی در هر دو طرف خورجین نمی‌گذاری تا تعادل برقرار شود و بارت به زمین نیفتد؟ سعدی گفت: از ترس شما؛ زیرا من هم جز آنچه شما گفته‌اید، نگفتم ولی شما امر کردی مرا از شهر بیرون کنند.

پیامها

ناراستی و حقه‌بازی عاقبت خوبی ندارد.

اگر خواهان به سرانجام رسیدن کارها و موفقیت در برنامه‌هایت هستی، راست‌گو و راست‌کردار باش.

نظام آفرینش براساس عدل و راستی بنا شده است و هرگونه کژی و ناراستی بی‌نتیجه و نابود خواهد بود.

کاربرد: در تشویق به راستی و درست‌کاری و در نکوهش و متوجه کردن افرادی که به بیراهه می‌روند به کار می‌رود.