نقش مطالعه در زندگی انسانها
مطالعه واژهای عربی است و به معنی به دقت نگریستن در چیزی برای وقوف به آن و خواندن کتاب یا نوشتهای برای فهمیدن آن میباشد. مطالعه کردن در زندگی انسانها نقش اساسی و مهم دارد. مطالعه کردن شامل مطالعه کتب درسی و غیردرسی و مجلّه، روزنامه، هفتهنامه و... میباشد. هر انسانی که بخواهد پیشرفت علمی داشته باشد باید لحظاتی از ساعات شبانهروز خود را به مطالعه و تحقیق اختصاص دهد. به صورتی که اگر بتوان در طول شبانهروز که 24 ساعت میباشد (لااقل یک ساعت را به مطالعه و تحقیق اختصاص دهیم کاری بسیار خوب و مفید انجام دادهایم). عمر انسان مانند رودخانهای در حال گذر است پس باید از تمام لحظات آن استفاده مناسب نمود. دانشآموزانی که در طول تحصیل خود موفق به پایان بردن تحصیلات نمیشوند اگر چند سال بعد از آنها بپرسیم که چرا تحصیلات خود را به پایان نرساندید قطعاً جواب آنها این است که بیتوجهی نمودم و قدر تحصیل را ندانستم و پیوسته آرزوی آنها این است که دوباره به مدرسه برگردند و ادامه تحصیل دهند. یکی از علتهای پیشرفت جوامع بشری توجه آن جوامع به مطالعه و تحقیق است. مطالعه کلید پیشرفت و برنامهریزی دقیق در این زمینه بسیار ضروری است. در صورتی که در تمام لحظات نمیتوان مطالعه نمود، هنگام خستگی و اضطراب و ناراحتی زمان مطالعه نیست بلکه مطالعه باید زمانی صورت پذیرد که انسان دارای روحیه سالم و توان کافی باشد. صبح زود زمان مناسبی برای مطالعه است و باید از آن استفاده نمود و تجربه نشان میدهد که یادگیری مطالب در این وقت بهتر صورت میگیرد. علاقه و پشتکار و انگیزه در مطالعه نقش اساسی دارند. و هر فردی ممکن است در زمینه خاصی به مطالعه بپردازد بعضی افراد به مطالعه داستان، شعر، تاریخ، جغرافیا، ادبیات و... علاقه داشته باشند و بعضی دیگر فقط علاقه به مطالعه کتب ادبی داشته یا برخی فقط کتب تاریخی را بخوانند و افراد دیگر فقط مطالعه کتب ورزشی را دوست داشته باشند. که این بیان کننده علایق شخصی افراد است ولی بهتر آن است که یک محقق به مطالعه در زمینههای مختلف علمی بپردازد و اطلاعات لازم را به دست آورد. مطالعه روزانه باید تداوم داشته باشد و هر روز انسان به فکر یافتههای جدید علمی باشد. مطالعه مخصوص یک قشر خاصی از جامعه نیست بلکه همه باید به فکر مطالعه باشند. یک استاد، یک دبیر، کارمند، بازاری، نظامی، ارتشی و... همه و همه باید از لحظات زندگی استفاده نمایند و به فکر بالا بردن سطح علمی خود باشند امروز خوشبختانه در کشور ما زمینه مطالعه فراهم شده است. گسترش کتابخانههای عمومی شهرها و روستاهای کشور، گسترش روزنامهها و هفتهنامهها همه میتوانند در پیشرفت مطالعه افراد نقش داشته باشند، با برنامهریزی برای مطالعه و تحقیق میتوان زمینه رشد و تعالی افراد جامعه را فراهم نمود.
باید جوانان کشور را به مطالعه و تحقیق تشویق نمود البته یکی از مشکلات در راه مطالعه و تحقیق خصوصاً در مناطق محروم و از جمله استان بوشهر کمبود کتب لازم است. مراکز آموزشی از جمله دانشگاهها و مدارس باید بودجهای برای مطالعه و تحقیق دانشجویان و دانشآموزان داشته باشند زیرا هر تحقیق ابتدایی هم که باشد نیاز به بودجهای لازم دارد. و شاید خیلی از افراد از عهدهی این بودجه برنیایند. و اگر مسئولین محترم برنامهای برای این موضوع داشته باشند بسیار ثمربخش خواهد بود. ایجاد مرکز تحقیق و پژوهش برای دانشآموزان در مکانی خاص بسیار ضروری است در صورتی که خیلی از مدارس فاقد این مرکز هستند.
فواید کتاب خواندن برای کودکان
دوازده نکته برای اینکه چرا والدین میبایست برای کودکشان کتاب بخوانند وجود دارد:
زیرا علاقه در کودکان ایجاد شده و کودکان در فرآیند خواندن فعالتر میشوند.
کودکان این والدین سعی میکنند خوانندههای بهتری شده و عملکرد بهتری در مدرسه داشته باشند.
خواندن به رشد زبان آموزی و صحبت کردن کودکان کمک میکند.
دایره لغات کودکان بالا رفته و تلفظ لغات را بالا میبرد.
کتاب خواندن والدین برای کودکان ، آنها را برای مدرسه آماده میکند و آمادگی شنیدن را در آنها بالا میبرد.
خواندن برای کودکان پیش دبستانی کمک میکند تا گرامر و ساختار جمله را بهتر بفهمند.
خانوادهها زمان خواندن را به عنوان زمان آموزش قلمداد کنند و از این طریق توجه کودک را بالا ببرند.
خواندن برای کودکان دایره توجه کودکان را بالا برده و به آنها کمک میکند تا مهارتهایشان را بهتر انجام دهند.
با خواندن داستان برای کودکان خلاقیت و تصویرسازی آنها رشد پیدا میکند.
کتاب خواندن برای بچهها کمک میکند تا آنها کمک کردن به دیگران و اعتماد به نفس را یاد بگیرند.
کودکان رفتار را فراگرفته و میتوانند خود را در موقعیتهای مختلف و تازه قرار داده و راهحلهای نوین کسب کنند.
آنها ریتم و آهنگ زبان را بهتر درک میکنند.
پروفسور جوان ، رویش را از کتابخانه چند هزار جلدی خود برداشت و گفت «همه چیز از شعر یار مهربانم شروع شد.» ابیات آن شعر معروف ناخواسته از ذهن هر دو ما گذشت. پروفسور لبخند کودکانهای زد و گفت: «عاشق خلوت با کتاب هستم.» بودن انواع و اقسام کتابها، از کتاب دوران کودکی وی گرفته تا کتابهای قطور پزشکی در کتابخانهاش نشانگر آن بود که پروفسور ارزش زیادی برای کتاب قائل است.
او خواندن کتاب را مثل بستر آرامش خود میدانست و خلوت با کتاب را از زیباترین لحظات زندگی خود عنوان میکرد. او آنقدر مرتب و منظم کتابها را داخل قفسهها چیده بود که کسی باور نمیکرد، روزی آن کتابها به جای دیگر یا کتابخانه دیگری انتقال پیدا کند. اما بعدها خبر رسید پروفسور برخی کتابهای ارزشمند خود را به کتابخانههای مراکز بهزیستی، مدارس و دانشگاهها هدیه کرده است.
باید باور داشت تمامی آن کتابها در قفسه ذهن پروفسور قرار دارند و او حالا بخشی از دانش خود را با دیگران تقسیم کرده است.
عشق به کتاب، کتاب خواندن و احساس نیاز به خریدن کتاب در بزرگسالی ریشه در افکار امروز و دیروز افراد ندارد بلکه نخستین پایههای شخصیتی هر فردی در کودکی برای خواندن کتاب بنا نهاده شده است.
برهمین اساس دکتر سهیل معنوی متخصص روانپزشکی، روان درمانی و اعصاب و روان درباره اهمیت کتابخوانی در سنین قبل از بلوغ میگوید: «در روانپزشکی کودک و رشته روانشناسی باور بر این هستند که چون کودکان از ناخودآگاه کمتری برخوردار هستند و ناخودآگاهشان هنوز کامل نیست بنابراین با خودآگاه خود زندگی میکنند و این دوران مهمترین دوران شکلگیری شخصیت کودکان است، لذا خواندن کتابهای متفرقه که جنبه فکاهی و خشنود کننده داشته باشد تعهدات مذهبی و ایمانی در فرد به وجود میآورد. بدین طریق با پایهریزی شخصیت کودک قبل از بلوغ باید گفت اثر کتاب و کتابخوانی قبل از بلوغ بیشتر از دوران بعد از بلوغ است.»
شکلگیری شخصیت قبل از بلوغ، پدیده روانشناختی قابل اهمیتی است. به همین دلیل بسیاری از خانوادهها در این دوران حساسیت زیادی نشان داده و تمایل به تربیت فرزندانی دارند که به لحاظ سواد و داشتن دانش روز دارای امتیازهایی قابل توجه باشند.
به دلیل حساسیتهای والدین، روانشناسان تحقیقات زیادی را پیرامون ویژگیهای کتاب و کتابخوانی در این دوران و اثر آن بر کودک و نیز تأثیرات آن در بزرگسالی انجام دادهاند.