ترامادول چیست؟
ترامادول (غیر مخدر) است که در طی سنوات اخیر برای مصارف پزشکی وارد بازار شده است. متاسفانه در طی این مدت، بسیاری از افراد نا آگاه و معتادان حرفه ای دچار سوء مصرف این دارو واعتیاد به آن شده اند.داروئي ضد درد با اثر مركزي با نام ترامادول ، تدامول ، بايومادول ، ... چند سالي است وارد فارماكوپه داروئي ايران شده است كه از دسته داروهاي مسكن مخدر يا اپوئيد هاي مصنوعي مي باشد .
اين دارو بر اساس همانند سازي ساختار ملوكولي نارسئين كه يكي از آلكالوئيد هاي ترياك مي باشد ساخته شده است . عمده مصرف اين دارو در پزشكي براي كاهش درد هاي مفصلي ، جراحي ، زايمان با ميزان درد متوسط تا شديد است و از اين جهت ضعيف تر از مورفين ، پتدين و قوي تر از مسكن هائي نظير پروفن استامينوفن مي باشد و همواره توصيه مي شود مصرف اين دارو بيش از دو هفته مجاز نمي باشد و باعث وابستگي داروئي و اعتياد ميگردد .
سوء مصرف اين دارو سبب عوارض بسيار خطر ناك است بطوريكه اكنون نوع تزريقي آن تنها در اورژانس بيمارستان ها وجود دارد و از سطح دارو خانه هاي شهر جمع آوري شده است اما متاسفانه كپسول و قرص ترامادول به صورت كسترده اي به فروش مي رسد و علي رغم هشدار هاي مكرر وزارت بهداشت و درمان و توضيح اينكه عرضه ترامادول بدون نسخه مجاز نمي باشد اما كماكان به صورت OTC عرضه مي شود .
از آنجا که استفاده طولانی مدت این دارو باعث کاهش اثرات سرخوشی آن میشود، معتاد به ترامادول (بیومادول) برای رسیدن به حالت سرخوشی ناچاراَ میزان مصرف خود را بالا می برد و به همین دلیل دچار عوارض متعددی می شود که یکی از شایعترین آنها تشنج است.
اخیرا حتی مشکل به قدری پیچیده و حاد شده است که در مدارس راهنمائی و ابتدائی نیز توسط دوستان ناباب بین دانش آموزان به بهانه های مختلف و بصورت رایگان توزیع می شود. و کراراَ مشاهده می شود که تعداد زیادی از همشهریان با عارضه تشنج در بیمارستانهای شهرستانهای ابهر و خرمدره بستری می شوند، لذا مطالب زیر جهت آگاهی همشهریان عزیز از خواص و مضرات این دارو در این مقاله درج می گردد.
الف- علائم و عوارض زیر ممکن است به صورت موقت باشد و درصورتی که شدیدتر شده و یا برطرف نشوند، باید به پزشک مراجعه نمائید:
1-سرگیجه 2-خستگی 3-عصبی شدن 4-بی قراری 5-لرزش دست غیر قابل کنترل 6- گرفتگی و سفتی عضلات 7- تغییرات خلقی مانند احساس افسردگی یا سرخوشی زیاد 8- سرگیجه 9-تاری دید 10-سرگیجه 11- سوزش سردل و سوء هاضمه 12- خواب آلودگی 13- استفراغ 14- اسهال 15-سفتی شکم(یبوست) 16- درد معده 17- خشکی دهان 18- گرگرفتگی
ب - عوارضی که در هر صورت خطرناکند و ممکن است تاثیرات پایدار و غیر قابل درمانی از خود به جای بگذارند ودر صورت بروز باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمود.
1-عدم توانائی حفظ تعادل در هنگام ایستادن و یا راه رفتن 2-بثورات جلدی(لکه های قرمز پوستی) 3-تعریق 4-خارش 5-دشواری در بلع 6-ضربان قلب سریع 7-خشونت صدا 8-تغییرات ادراری (رنگ، بو، احتباس، تکرر یا سوزش) 9-دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند 10- تشنج 11- سردرد اضطراب
ج- عوارضی که تنها در معاینه و یا آزمایش مشخص میگردد و در صورت وجود آنها باید حتما توسط پزشک درمان شروع گردد:
1- افت فشار خون شدید 2- مشاهده پروتئین در ادرار 3- کاهش هموگلوبین4- افزایش آنزیمهای کبدی 5- افزایش فشار داخل جمجمه
در این میان شایعترین عارضه که اینجانب در میان بسیاری از بیماران مصرف کننده مبتلا به اعتیاد ترامادول مشاهده نمودم تشنج می باشد و لازم به ذکر است که احتمال بروز تشنج با افزایش سن، مدت مصرف و یا مصرف همزمان الکل یا برخی مواد، مصرف برخی داروهای سه حلقهای ضد افسردگی؛ مانند آمی تیپ تیلین و ایمی پرامین و داروهای روانپزشکی دیگر افزایش مییابد.
i
1. 88/10/20 (20:09)tramadol ( یک مسکن شبه مخدر است که با اسم های تجاری Ultram, Ultram ER (و بایومادول)از سال 1995 وارد بازار دارویی شده است.در ابتدا تصور می شد که به دلیل اثرات خفیفی که ترامادول در تسکین درد داشته و هم چنین به دلیل خواص مخدری ضعیفی که دارد، می توان از آن به عنوان داروی ترک اعتیاد استفاده کرد اما بعدها گزارشاتی از وابستگی و علایم شدیدتری از ترک مصرف (به دلیل اثر دارو بر گیرنده های مخدر(µ-opioid) در دستگاه عصبی مرکزی)در افرادی که از آن به عنوان داروی ترک اعتیاد یا برای کاهش درد ناشی از ترک اعتیاد استفاده می کردند،ارائه شد.در صورت اعتیاد به ترامادول، ترک اعتیاد باید تحت نظر پزشک و به صورت کاهش تدریجی دوز مصرفی باشد.
موارد مصرف قانونی:
ترامادول برای تسکین دردهای متوسط تا شدید در بزگسالان استفاده می شود.
اطلاعاتی که در مورد ترامادول باید بدانیم
نکته مهم:افرادی که به مواد مخدر یا الکل معتاد هستند نباید از ترامادول استفاده کنند. در این افراد در صورت مصرف ترامادول ممکن است تشنج ایجاد شود.احتمال تشنح در افرادی که سابقه ی تشنج یا سابقه ی جراحت مغزی دارند و یا از داروهایی مثل ضدافسردگی ها،شل کننده های عضلانی و داروهای ضد تهوع و استفراغ استفاده می کنند،بیشتر است.
استفاده بیش از حد (Overdose ) می تواند کشنده باشد.علایم Overdose دارو عبارتند از: خواب آلودگی،تنفس کم عمق،کندی ضربان قلب،ضعف مفرط،پوست سرد و مرطوب ، احساس سبکی سر،غش یا کما.
به دلیل وابستگی که ترامادول ایجاد می کند،نباید مصرف آن را به دیگران توصیه کرد(به ویژه فردی که سابقه اعتیاد دارویی دارد) و تنها باید توسط فردی که دارو برای او تجویز شده استفاده شود.ترامادول می تواند باعث اختلال واکنش های عصبی و قدرت تفکر فرد شود، از این رو هنگام استفاده از این دارو از رانندگی خودداری شود.
مصرف ترامادول را نباید به طور ناگهانی قطع کرد، قطع ناگهانی ترامادول باعث سندرم ناخوشایند قطع مصرف می شود که علایم آن عبارتند از: اضطراب،تعریق،تهوع،اسهال،ترمور(رعشه)،لرز،توهم،اختلال خواب یا مشکلات تنفسی .
نباید ترامادول را همراه با این مواد استفاده کرد:
- الکل یا مواد مخدر
-داروهای مخدر ضد درد
- داروهای آرامش بخش از قبیل والیوم
- داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب
- داروهای ضد اختلالات دو قطبی و اسکیزوفرنی(جنون جوانی)
ترامادول در دوران حاملگی و شیردهی به دلیل اثرات مضر بر روی جنین و نوزاد منع مصرف دارد. ترامادول نباید برای افراد زیر 18 سال تجویز شود.
اثرات جانبی دارو
- علایم آلرژی از قبیل خارش،مشکلات تنفسی،ورم صورت،لب ها و زبان یا گلو
- تشنج
-راش های قرمز،تاول پوستی
- تنفس کم عمق و ضربان ضعیف
اثرات جانبی کم اهمیت تر:
- خواب آلودگی و گیجی،تهوع،استفراغ،یبوست،کاهش اشتها، لکه های بینایی،فلاشینگ(قرمزی،گرمی ) و بی خوابی.
تداخلات دارویی ترامادول