اطلاعات کامل گل بابونه

اطلاعات کامل گل بابونه 

تركيبات شيميايي:

گلهاي بابونه داراي 4/0 درصد اسانس مي‌باشد. از جمله اسانس هاي آن مي‌توان به كامازولن و سزكويي ترپن اشاره كرد كه رنگ آبي اسانس بابونه بخاطر وجود كامازولن است كه كامازولن خود از ماده ديگري به نام ماتريسين حاصل مي‌شود(ماتريسين پيش ماده كامازولن است).

خواص درماني:

ضد التهاب ، ضد عفوني كننده، هضم كننده غذا، رنگ مو، ضد خونريزي، آرام بخش، التيام دهنده زخم ها، ضد نفخ و سوء هاضمه، قاعده آور، تصفيه كننده خون و ضد بواسير است.

سازگاري:

بابونه در مناطق مختلف ايران در شمال و در جنوب بصورت وحشي وجود دارد (در فارس و كازرون). اين گياه مايل به شرايط گرم و خشك بوده و بخوبي كم آبي را تحمل مي‎كند.

تكثير و پرورش:

بابونه را در فصل بهار و پائيز مي‌توان كاشت. اما بهترين فصل كاشت بابونه فصل پائيز و اواخر مهرماه است. فاصله كشت اين گياه بصورت رديفي 30 الي 40 سانتيمتر است و عمق مناسب كشت آن 2  الي 3  ميليمتر است. بابونه را مي‌توان بصورت رديفي يا كرتي كشت نمود(پخش نمودن).

زمين مورد نياز بابونه بايد نرم و بدون كلوخ باشد كه بافت خاك از نوع متوسط تا سنگين بهترين محصول را خواهد داد. براي اين كار زمين را قبلاً شخم زده و به ميزان 30 الي 50 كيلوگرم فسفر و 100  الي 150  كيلوگرم پتاس به ازاء هر هكتار و بر اساس نتايج آزمايش خاك شناسي به خاك مي‌دهند. اين گياه نياز كمتري به كود ازت دارد (حدوداً 30  الي 60  كيلوگرم) زيرا مصرف بي رويه اين كود باعث رشد رويشي شديد و بلند شدن بيش از اندازه قد اين گياه مي‌شود. (بلند شدن قد گياه و روي هم خوابيدن = ورس)

معمولاً در كشت رديفي 2 كيلوگرم بذر مصرف مي‌شود. جهت سهولت در كاشت بذر و يكنواختي كاشت، بايستي بذرهاي مورد نظر را با خاك اره مخلوط كرد. به ازاء يك كيلوگرم بذر، 10  كيلوگرم خاك اره لازم است (از ماسه بادي هم بجاي خاك اره ميتوان استفاده كرد). 

براي آنكه بذرها به هنگام كاشت با خاك چسبندگي لازم را داشته باشند، بايستي پس از بذر پاشي يك غلط سبك زد. بعد از كاشت بذر بايستي آبياري به ملايمت انجام شود. آبياري دوم 2  تا 3  روز بعد انجام مي‌شود. از آنجائي كه بابونه قدرت رقابت خوبي با علف هرز دارد (بابونه زود قد مي‎كشد) به همين دليل كشت بابونه نياز به مصرف علف‎كش ندارد. اين گياه نسبت به شوري خاك و آب كم بسيار مقاوم است.

گل مركب بابونه:    

1- گلهاي زبانه‎اي (در کناره‎های گل)  و 2- گل هاي لوله‎اي (در وسط گل)

برداشت محصول:

با توجه به اينكه اندام مصرفي بابونه گلهاي آن است، لذا بايد زماني گلها را جمع آوري كرد كه ميزان آن به حدود 80%  برسد. در كشورهاي خارجي اين عمل با ماشين برداشت انجام مي‌گيرد. اما در ايران بادست و كارگر انجام مي‌شود كه سرشاخه هاي گلدار اين گياه را از حدود cm 15  بالاي سطح خاك مي چينيد. براي برداشت يك هكتار مزرعه بابونه بوسيله دست 500  ساعت كار مورد نياز است در صورتي كه ماشين اين كار را در مدت 50 ساعت انجام مي‌دهد. با چيدن گلهاي بابونه پس از 10  الي 20  روز مجدداً گلهاي جديد در مزرعه ظاهر مي‌شود كه ميتوان تا 4 نوبت برداشت كرد.

براي كاشت فاصله بين رديفها cm 60  و بين بذرها 30  الي 40 سانتيمتر بايد باشد. از هر هكتار زمين حدود 2 تن گل تازه يا 600  كيلوگرم گل خشك بدست مي آيد كه از اين مقدار محصول 200 تا 300 كيلو بذر حاصل مي شود.

براي خشك كردن گلها را در فضاي سربسته و بصورت يك لايه نازك پهن مي‌كنند(ماكزيمم cm 5) و آن را مرتب زيرو رو كرده تا گلها يكنواخت خشك شود. براي خشك كردن مصنوعي بايستي گلها در دماي 35  الي 45 درجه قرار بگيرند. پس از خشك شدن آنها را در كيسه هاي پارچه اي ريخته و در هواي خشك و خنك نگهداري مي كنند. گرم بودن هواي انبار باعث كاهش اسانس و ماده موثره گل مي شود. به دليل ريزش بذر در سال بعد بدون نياز به هيچگونه عمليات، مجدداً مزرعه شما سبز خواهد شد.

فهرست منابع:

1- آزادبخت، محمد- رده بندي گياهان داروئي - انتشارات تیمورزاده، 1378 .

2- اميدبيگي، رضا - رهيافتهاي توليد و فرآوري گياهان داروئي - (جلد1و 2 و 3)، به‎نشر، 1380.

3- جعفرنیا، ساسان و همکاران – پرورش گیاهان دارویی و معطر – انتشارات سخن گستر، 1388.

4- حاجی آخوندي، عباس و بلیغ، ناصر- راهنماي كاربردي گياهان داروئي، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، 1381.

5- زرگري، علی - گیاهان دارویی (مجموعه 5 جلد) - انتشارات دانشگاه تهران، 1372.

6- صمصام شریعتی، هادی - پرورش و تکثیر گیاهان دارویی- انتشارات مانی، 1382.

7- یزدانی، داراب - کاشت، داشت و برداشت گیاهان دارویی - پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، 1383.