فعالیت های غیر ارادی

فعالیت های غیر ارادی

11 واقعیت شگفت‌انگیز در مورد عطسه

آفتاب : آفتاب: سامان معمولاً نه فقط یکبار، نه دوبار، بلکه 3 بار پشت سر هم عطسه می‌کند. به‌محض اینکه وارد اتومبیل می‌شود، اگر هوای بیرون آفتابی باشد عطسه‌اش می‌‌‌گیرد. پدرش هم همینطور است. وقتی یک آدامس نعنایی دهانش می‌اندازد هم وضع همینطور است.

سامان که 30 سال دارد، تنها کسی نیست که این وضع را دارد. خیلی‌ها در زمان‌های خاص عطسه‌شان می‌گیرد مثلاً بعد از ورزش کردن، برداشتن ابرویشان، زیر نور آفتاب و ...

در زیر به دلایل اینکه چرا در زمان‌های عجیب عطسه‌مان می‌گیرد اشاره می‌کنیم.

1. عطسه کردن از اعصاب‌تان شروع می‌شود. این را نیل کائو متخصص آلرژی و آسم در مرکز آسم و آلرژی گرین ویل می‌گوید.

او این‌طور توضیح می‌دهد که سیستم عصبی همه افراد به یک طریق یکسان سیم‌کشی شده است اما پیام‌هایی که در طول این عصب‌ها حرکت می‌کنند، راه‌های متفاوتی برای رفت‌و‌آمد به مغز انتخاب می‌کنند و همین مسأله باعث می‌شود عادت عطسه کردن در افراد مختلف متفاوت باشد.

او می‌گوید، "این انتقال عصب‌هاست که به مغزتان می‌گوید که چیزی در بینی شما هست که باید بیرون بیاید!"

2. عطسه کردن از بدن‌تان محافظت می‌کند. دکتر کائو می‌گوید، "عطسه کردن بخش مهمی از فرایند ایمنی بدن است که کمک می‌کند سالم بمانید.

عطسه با پاک کردن بینی از باکتری‌ها و ویروس‌ها از بدنتان محافظت می‌کند. وقتی چیزی وارد بینی شما می‌شود یا با محرکی روبه‌رو می‌شوید که مرکز عطسه که در پایین ساقه مغز قرار گرفته‌است در مغزتان را تحریک می‌کند، پیام‌هایی سریعاً برای بستن گلو، چشم‌ها و دهان‌تان فرستاده می‌شود. سپس، عضلات سینه‌تان شدیداً منقبض می‌شوند و بعد عضلات گلوی‌تان به سرعت باز و آزاد می‌‌شوند. درنتیجه این، هوا—به همراه بزاق و ماده مخاطی—با شدت از دهان و بینی‌تان بیرون می‌آید. و همین می‌شود که عطسه می‌کنید.

3. عطسه سریع اتفاق می‌افتد. عطسه‌ها با سرعت 100 مایل در ساعت حرکت می‌کنند. یک عطسه می‌تواند 100،000 میکروب را وارد هوا کند.

4. برداشتن ابرو ممکن است موجب عطسه شود. برداشتن ابرو روی عصبی در صورت‌تان که مسیر بینی را تامین می‌کند اثر می‌گذارد. و در نتیجه عطسه می‌کنید.

5. هیچ‌وقت در خواب عطسه نمی‌کنید. وقتی می‌خوابید، اعصاب عطسه هم می‌خوابند و این یعنی وقتی خوابید معمولاً عطسه نمی‌کنید.

6. ورزش ممکن است عطسه‌تان بیندازد. دکتر کائو اعتقاد دارد که ورزش موجب عطسه کردن می‌شود. او می‌گوید، وقتی بیش از حد به جسم‌تان فشار می‌آورید، تنفس‌تان زیاد می‌شود و درنتیجه، بینی و دهان‌تان خشک می‌شود. به این ترتیب، بینی شما با شروع به ترشح که موجب عطسه می‌شود به این مسأله واکنش می‌دهد.

7. طولانی‌ترین عطسه: 978 روز که توسط دونا گرفیت از انگلستان به ثبت رسیده است.

8. نورآفتاب موجب عطسه کردن می‌شود. نورآفتاب باعث می‌شود که یکی از هر 3 نفر به عطسه بیفتند. البته حساسیت به نورآفتاب مسأله‌ای ارثی است—این هم یک چیز دیگر که می‌توانید گردن پدر ‌و ‌‌‌مادرتان بیندازید!

9. رابطه جنسی هم می‌تواند محرک عطسه باشد. بیشتر از آنچه که فکر می‌کنید اتفاق می‌افتد. محققان باور دارند که تحریک سیستم عصبی پاراسمپاتیک در برخی افراد پیام‌هایی ارسال می‌کند که نه فقط باعث می‌شود این افراد از رابط جنسی خود لذت ببرند، بلکه بعد از اتمام آن عطسه کنند.

10. پرعطسه‌ترین حیوان: ایگوانا. طبق تحقیقات ایگوانا بیشتر از سایر حیوانات عطسه می‌کند. عطسه کردن معمولاً برای بیرون کردن برخی نمک‌های خاص که از محصولات فرعی فرایندهای گوارشی آنهاست اتفاق می‌افتد.

11. چطور عطسه را متوقف کنید؟ بااینکه هنوز ثابت نشده است اما نفس کشیدن از راه دهان و گرفتن بینی در آن زمان می‌تواند چاره‌ساز باشد.

فواید گریه کردن؟

1) هنگامی که ما دچار استرس هیجانی می شویم، مغز وبدن ما شروع به تولید ترکیبات شیمیایی و هورمونهای خاصی میکند. گریه کردن کمک میکند تا این ترکیبات شیمیایی زائد که نیازی به آنها نیست از بدن حذف گردند.

۲) اشکهای احساسی در واقع مواد سمی ای که در پی استرس هیجانی در خون تجمع می یابند را از بدن دفع میکند.

۳) اشکهای احساسی سطح منگنز بدن را کاهش میدهند. این مواد معدنی بروی خلق و خو تاثیر مستقیم میگذارد. غلظت منگنز اشک احساسی ۳۰ برابر بیشتر از منگنز موجود در سرم خون است.

۴) اشک احساسی نسبت به اشک پایه و رفلکس حاوی ۲۴ درصد پروتئین آلبومین بیشتری میباشد.

۵) گریه مانند ادرار و تعریق باعث حذف مواد سمی و محصولات زائد بدن میشود

۶) گریه یک مکانیسم رایگان، طبیعی و قدرتمند برای کنار آمدن با درد، استرس و اندوه میباشد.

۷) هورمونهایی که پس از استرس در بدن انباشته میشوند به حد سطح سمی رسیده و باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن و دیگر فرآیندهای بیولوژیکی میشوند. اشک های احساسی به عنوان دریچه اطمینان برای قلب عمل میکنند.

۸) ترکیباتی که حین استرس در بدن تجمع می یابد با اشک خارج میگردند. همین امر باعث کاهش استرس میگردد. این مواد شامل آندورفین (lucine-enkephaline)، که در کنترل درد موثر است، پرولاکتین که در تنظیم تولید شیر نقش دارد، و آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) که یک نشانگر مهم استرس است، میباشند. سرکوب گریه و اشک باعث افزایش استرس میگردد.

۹) نه تنها گریه باعث ارتقای سطح سلامتی فرد میشود بلکه در افزایش حس تعلق در گروه نیز تاثیر گذاربوده و موجب افزایش حضور و دخالت دیگران در تامین رفاه فرد میشود. اشک ها یک روش موثر در ایجاد ارتباط بوده و در برانگیختن حس همدردی و دلسوزی سریعتر ازهر ابزار دیگری عمل میکنند. گریه بطور موثری بازگو کننده آنست که شما در مورد یک دلمشغولی خاص صادق و بی ریا بوده و در کنار آمدن با آن مشکل مضطرب میباشید.

۱۰) گریه عملی طبیعی، سالم و شفا بخش است.

۱۱) گریه در کاهش و جلوگیری از بیماریهای مرتبط با استرس موثر میباشد.

۱۲) خنده و گریه دو ابزار کارآمد درکاهش استرس و رهایی ازاحساسات منفی میباشند.

۱۳) هنگامی که گریه سرکوب میشود، هیجانات رها نمی شوند و خصایص شخصیتی مخرب همچون پرخاشگری بروز میکنند.

۱۴) به باور دانشمندان سرکوب و امتناع از گریه کار معقولی نیست. اما برخی افراد که پس از مورد انتقاد قرار گرفتن، مشاجره با دوستان، مواجهه با ناکامیهای کوچک فورا شروع به گریستن میکنند، باید به روانشناس مراجعه کنند. چراکه معمولا علت اصلی این نوع گریه ها اعتماد بنفس پایین و یا مشکلات روانی مزمن در فرد بوده و بایستی فرد تحت درمان قرار گیرد.

۱۵) انسان ها پس از گریه کردن از لحاظ جسمی و روانی احساس بهتری میکنند و در واقع سبک و خالی میشوند. (به علت دفع مواد انباشته شده که توضیح داده شد)

۱۶) گریه یک ابزار برقراری ارتباط است یک زبان جهانی برای درخواست کمک و حمایت اجتماعی.

۱۷) گریه کمک میکند به آزاد سازی آندورفین ها به جریان خون. آندورفین ها ترکیبات شیمیایی ای هستند که باعث بهبود خلق و خو و تسکین درد میشوند.

سرفه

همه ما در طول زندگی دچار سرفه شده‌ایم، گاهی سرفه‌های آرام و گاهی سرفه‌های شدید و آزاردهنده. در این مطلب، دکتر آیدا روشن‌ضمیر از داروهای ضد سرفه و مناسبترینشان برای رفع بهتر و اصولیتر انواع سرفه گفته است. در ادامه آن، عوارض جانبی و منع مصرف برای افراد خاص نیز مشخص شده‌اند.

سرفه واکنش ریه‌ها در برابر تحریک است و از سیستم تنفسی محافظت می‌کند. با سرفه کردن راه‌های هوایی از مواد و ذرات آلوده کننده تمیز می‌شود و نبودن واکنش سرفه، باعث می‌شود ترشحات راه‌های هوایی و موادی که از حلق به طرف ریه‌ها سرازیر می‌شوند، باعث عفونت ریه‌ها شوند، اما همین سرفه‌ها، یکی از شایع‌ترین علت‌های مراجعه افراد به پزشک و مصرف دارو است. بیشتر داروهای ضدسرفه به نسخه نیازی ندارند و افراد می‌توانند با مراجعه به داروخانه آن‌ها را تهیه و مصرف کنند اما لازم است که در مورد انواع داروهای ضدسرفه اطلاعات کافی داشته باشید تا این دارو‌ها را درست و به موقع مصرف کنید.

چرا سرفه می‌کنیم؟

سرفه پاسخ رفلکس مانند به تحریک راه‌های هوایی است. راه‌های هوایی ممکن است با عوامل مختلفی تحریک شوند، مثلا عفونت‌ها، خاک، دود و... در اینجا به علت‌های شایع سرفه اشاره می‌کنیم:

-عفونت راه‌های تنفسی فوقانی (مانند سرماخوردگی)

-حساسیت به مواد شیمیایی، گرده گل و دود

-آسم

-سینوزیت

-بیماری انسدادی مزمن ریه (آمفیزم)

-سیگارکشیدن یا قرارگرفتن در معرض دود سیگار دیگران

-برگشت اسیدمعده، (اسیدمعده به حلق و حنجره راه می‌یابد و باعث تحریک و سرفه می‌شود.)

-بیماری‌ها و سرطا ن‌های ریه

-عفونت ریه مانند برونشیت

-مصرف بعضی دارو‌ها

برخی افراد به محض شروع سرفه، انواع و اقسام داروهای ضدسرفه را خریداری و مصرف می‌کنند، اما هر سرفه‌ای به درمان دارویی نیاز ندارد و حالت سرفه مهم است، مثلا اگر سرفه به دلیل برگشت اسیدمعده یا آثار محیطی باشد، مصرف شربت‌های ضدسرفه اثری ندارد. در موارد ریفلاکس، لازم است از داروهای ضداسید (مانند رانیتیدین) استفاده شود یا در سرفه‌های ناشی از عوامل حساسیت زا، داروهای ضدحساسیت توصیه می‌شود. یکی از شایع‌ترین علت‌های سرفه، سرماخوردگی است. سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی در بسیاری از موارد به درمان نیاز ندارند و خودبه خود برطرف می‌شوند اما گاهی که آزاردهنده می‌شوند و خواب و استراحت فرد را مختل می‌کنند، می‌توان از داروهای ضدسرفه موجود در بازار استفاده کرد، اما در اینجا باز هم لازم است نوع سرفه‌ها مشخص باشد. سرفه‌ها را به دو نوع «خشک» و «خلط دار» تقسیم می‌کنند که هرکدام از آن‌ها درمان و داروی مخصوص خود را دارد.

داروهای ضدسرفه ۶ نوعند

انواع مختلفی از داروهای ضدسرفه وجود دارند اما می‌توان آن‌ها را به ۶ گروه عمده تقسیم کرد:

۱. داروهای خلط آور (اکسپکتورانت): اکسپکتورانت‌ها شاید شناخته شده‌ترین داروهای ضدسرفه در بازار هستند که به آن‌ها «شربت سینه» هم گفته می‌شود.

این دارو‌ها با رقیق کردن خلط، باعث دفع راحت‌تر آن می‌شوند. زمانی که سرفه‌ها خلط دار باشند، مصرف این گونه دارو‌ها توصیه می‌شود. تهیه شربت‌های اکسپکتورانت ساده، نیازی به نسخه ندارد و می‌توان آن‌ها را به راحتی از داروخانه‌ها تهیه کرد اما تهیه بعضی از انواع آنکه حاوی کدیین هستند، به نسخه پزشک نیاز دارد. یکی از معمولیترین داروهای خلط آور «گایافنزین» است.

همه چیز در باره خمیازه- چرا خمیازه می کشیم؟

 ● در خمیازه چه اتفاقی می افتد؟

 خمیازه یک بازتاب غیرارادی عصبی است که در آن، ابتدا به طور هم زمان وارد کردن هوا به درون ریه ها و کشیده شدن پرده گوش رخ می دهد و به دنبال آن، بازدم اتفاق می افتد. خمیازه کشیدن ممکن است با خستگی، استرس، کار زیاد، فقدان تحرک و ملال همراه باشد. ولی به هر حال، در خمیازه، بخش های بسیاری از بدن به کار می افتند. اول، دهان شما باز می شود و فک پایین می آید و اجازه عبور هر چه بیشتر هوا را می دهد. سپس، هنگامی که دم انجام می دهید، هوا درون ریه های تان را پر می کند؛ عضلات شکم تان شل می شود و عضله دیافراگم که بین قفسه سینه و شکم است به پایین حرکت می کند. بعد از اینکه هوای تنفس شده ریه ها را پر کرد، مقداری از این هوا در هنگام بازدم از ریه ها خارج می شود.

 ● چرا خمیازه می کشیم؟

در مورد اینکه چرا خمیازه کشیدن در انسان ها و حیوان ها رخ می دهد، نظریات مختلفی وجود دارد. احتمالا شماری از عوامل محرک و نه یک عامل واحد برای بروز این رفتار وجود دارد. همچنین شماری از نظریه ها به دلیل تکاملی اولیه خمیازه کشیدن پرداخته اند، اما هیچ کدام به صورت تجربی ثابت نشده اند.

 از قدیمی ترین نظریه ها در مورد علت بروز خمیازه این بوده است که این رفتار هنگامی بروز می کند که میزان دی اکسیدکربن خون بالا می رود، و بنابراین با خمیازه کشیدن فرد اکسیژن بیشتری وارد بدن می کند. اعتقاد به این نظریه به زمان بقراط باز می گردد، اما بررسی های اخیر نشان داده اند که این نظریه نادرست است یا لااقل با خطاهایی همراه است. در واقع، خمیازه کشیدن در مقایسه با تنفس طبیعی، میزان ورود اکسیژن به بدن را کاهش می دهد، نه افزایش.

 دومین نظریه توضیح دهنده خمیاز می گوید خمیازه کشیدن راهی برای کنترل درجه حرارت مغز است. تصور بر این است که این فرآیند مغز شما را خنک کند، همان طور که یک پره هواکش، کامپیوتر را خنک می کند. یک بررسی در سال ۲۰۰۷ میلادی در دانشگاه آلبانی در آمریکا نشان داد که خمیازه کشیدن ممکن است به عنوان وسیله ای برای خنک نگاه داشتن مغز به کار رود. مغز پستانداران در یک طیف محدود حرارتی بهترین کارکرد را دارد.

 این پژوهشگران در دو آزمایش نشان دادند که افرادی که روی پیشانی های شان کیسه یخ گذاشته می شود، یا از آنها خواسته می شود که تنها از راه بینی تنفس کنند، هنگام تماشای ویدیوی خمیازه کشیدن دیگران، دیگر دچار خمیازه کشیدن مسری نمی شوند. یک فرضیه مشابه اخیر خمیازه کشیدن را به عنوان ابزاری برای تنظیم درجه حرارت بدن در نظر می گیرد. نظریه دیگر، فرض را بر این می گذارد که خمیازه کشیدن به خاطر میل به کشیدن عضلات بدن است. بی قراری و عصبی بودن هم به عنوان یک دلیل احتمالی ذکر شده است. بررسی هایی انجام شده است که نشان می دهد خمیازه کشیدن، به خصوص به دلایل روانی (مانند خمیازه های مسری) ممکن است به عنوان راهی برای هشیار نگه داشتن یک گروه به کار رود. شواهد موردی دال بر این است که خمیازه کشیدن به افزایش هشیاری یک فرد کمک می کند. مشاهده شده است که سربازان هوابورد در لحظاتی پیش از خروج از هواپیما خمیازه می کشند. یک فرضیه دیگر این است که خمیازه کشیدن ناشی از واسطه های شیمیایی عصبی در مغز است که بر عواطف، خلق و خو، اشتها و سایر پدیده های روانی اثر می گذارد. از جمله این مواد شیمیایی سروتونین، دوپامین، اسیدگلوتامیک و اکسیدنیتریک است. هر چه تعداد بیشتری از این ترکیبات در مغز فعال شوند، تعداد خمیازه ها افزایش می یابد. در مقابل حضور بیشتر واسطه های عصبی شبه افیونی در مغز مانند آندورفین تکرر خمیازه ها را کاهش می دهند. در بیمارانی که از داروهای ضدافسردگی از گروه مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتوتین مانند پاروکستین یا سیتالوپرام مصرف می کنند، مشاهده شده است که تعداد خمیازه ها افزایش می یابد. و بالاخره فرضیه دیگر در مورد خمیازه کشیدن کمبود اکسیژن در خون است و اینکه بازتاب عصبی خمیازه کشیدن، باعث «ورود سریع اکسیژن» به مغز می شود. البته اوضاع خمیازه ممکن است به علل بیماری هایی مانند دیابت، سکته مغزی و بیماری های غده آدرنال تغییر کند.

 ● چرا خمیازه مسری است؟

مشاهده صورت شخص دیگری که دارد خمیازه می کشد (به خصوص خیره شده به چشم های او) و حتی خواندن مطلبی درباره خمیازه یا فکر کردن به خمیازه هم ممکن است باعث شود ما خمیازه بکشیم.

 علت فوری این پدیده ممکن است به سلول های عصبی آینه ای (سلول های عصبی در قشر بخش پیشانی مغز در گروهی از حیوانات مهره دار و نیز انسان ها) مربوط باشد که هنگام قرارگیری در معرض تحریکی از جاندار همنوع و گاهی جاندارانی از نوع دیگر، همان ناحیه مغزشان فعال شود که در جاندار پیش روی شان فعال است. سلول های عصبی آینه ای به عنوان علت برانگیزاننده برای تقلید که ریشه اغلب موارد یادگیری انسانی از جمله آموزش زبان است، فرض شده اند.

 یک بررسی در سال ۲۰۰۷ میلادی نشان داد که خمیازه کشیدن کودکان مبتلا به اوتیسم (یک نوع اختلال ارتباطی ناشی از نقصان رشد مغز) هنگام مشاهده ویدیوهای خمیازه کشیدن بر خلاف کودکان با رشد طبیعی، افزایش نمی یابد. یک بررسی اخیر که در دانشگاه لیدز انجام شده و در آنها رفتار گروهی از دانشجویان برای پذیرش در یک اتاق انتظار را تحت نظر قرار گرفته است، نشان دهنده رابطه ای میان توانایی همدلی با دیگران و خمیازه کشیدن است. این پژوهشگران می گویند خمیازه کشیدن مسری بیانگر همدلی کردن است. این رفتار، نشان دهنده توجه به حالت رفتاری و روانی دیگران است.